Kuchnia to z pewnością najtrudniejsze do rozplanowania pomieszczenie w domu. Dlaczego? Po pierwsze, musisz pamiętać o ergonomii, czyli optymalnym ułożeniu wszystkich stref roboczych. Po drugie, warto wykorzystać przestrzeń w kuchni do ostatniego centymetra (w żadnym innym pomieszczeniu nie potrzebujesz tylu szafek). No i po trzecie, może najważniejsze, na pewno chcesz, żeby czas spędzony w kuchni był przyjemnością. Do tego remont kuchni planujesz zazwyczaj nie częściej niż co kilka lat. Dlatego trzeba ją zaplanować jak należy od samego początku. Jeśli projektujesz nową kuchnię od podstaw lub planujesz remont obecnej, ten artykuł jest dla Ciebie.
Krok 1. Marzenia a rzeczywistość
Planowanie idealnej kuchni to wieloetapowy proces. Przecież wybierasz nie tylko zabudowę kuchenną, ale też sprzęt AGD, materiały i kolory na podłogi i ściany oraz oświetlenie. Na początku tego planowania masz prawdopodobnie w głowie jakiś zarys pomysłu na projekt kuchni idealnej.
Niestety rzeczywistość często zmusza nas do wprowadzania zmian w przyjętej wizji. Co najczęściej ogranicza nasze plany? Powierzchnia i budżet. Jak więc od początku planować kuchnię tak, by nie rozczarować się na końcu? Myśl racjonalnie i zaprojektuj kuchnię dopasowaną do swoich możliwości.
Krok 2. Dokładnie zmierz swoją kuchnię
Projektowanie kuchni zacznij od dokładnych pomiarów przestrzeni. To od wielkości wnętrza zależą Twoje możliwości działania. Dlatego, zanim zaczniesz cokolwiek zmieniać, zmierz i rozrysuj metraż, kształt oraz układ kuchni.
Przy mierzeniu kuchni nie zapomnij o uwzględnieniu wysokości pomieszczenia oraz lokalizacji takich elementów, jak okno, przyłącza, kratki wentylacyjne czy otworu drzwi. Wiele osób pomija takie, wydawałoby się, oczywistości przy mierzeniu wnętrza. Pamiętaj, że każdy taki element jest ogromnie ważny i warto też sprawdzić, które z nich można (a które będzie trzeba) przenieść. Brak tych elementów w pomiarach może Cię potem dużo kosztować.
Przewodnik po tym, jak zrobić pomiary kuchni (i każdego innego pomieszczenia) znajdziesz w cyklu o przygotowaniach do remontu: Przygotowania do remontu I: Jak wykonać pomiary? 4 kroki do poprawnej inwentaryzacji
Krok 3. Dobrze rozplanuj układ kuchni
Masz już pomiary? Czas na podjęcie decyzji dotyczącej idealnego dla Ciebie układu kuchni. Na tym etapie rozplanuj sobie układ poszczególnych stref. W niektórych przypadkach sam układ pomieszczenia, to, gdzie są okna i przyłącza, narzuca typ i układ kuchni. Szczególnie w starszym budownictwie gdzie zazwyczaj masz mniejsze pole manewru. Ale jeśli możesz wybrać, zastanów się jaki typ kuchni chcesz mieć: otwartą, zamkniętą, a może półotwartą? O ich wadach i zaletach już za chwilę.
Kolejnym krokiem jest przemyślany rozkład stref w kuchni. Dlaczego podział na strefy jest tak ważny?
Dobre rozplanowanie stref zaoszczędzi Ci niepotrzebnych spacerów po kuchni. Wszystko będzie przechowywane tam, gdzie jest potrzebne, a dostęp do potrzebnych produktów będzie bardzo wygodny. Optymalna kuchnia to taka, w której odległości pokonywane każdego dnia są możliwie jak najkrótsze. Strefy i zasada trójkąta roboczego pomagają w planowaniu układu. Jak podzielić kuchnię na strefy? Co to jest zasada trójkąta roboczego? Już tłumaczę.
Podział kuchni na optymalne strefy:
Strefa zapasów
Wyznacz miejsce, w którym będziesz przechowywać zapasy. Takim miejscem zapewne będzie lodówka lub spiżarka, czyli np. szafka z systemem CARGO lub TANDEM. Produkty poukładaj tak, żeby mieć do wszystkiego łatwy dostęp. Możliwe, że optymalne miejsce na strefę zapasów znajdzie się w centralnej części lub na skraju zabudowy kuchennej.
Strefa przechowywania
Naczynia, sztućce i szklanki powinny być blisko siebie. W ten sposób wygodniej nakryjesz do stołu. Jeśli w dodatku obok jest zmywarka, czyste naczynia znajdą się raz-dwa na swoim miejscu.
Strefa zmywania
Podczas zmywania, czyszczenia czy wyrzucania śmieci ważna jest higiena. W szufladzie pod zlewozmywakiem wszystko powinno być łatwo dostępne i czyste. Najczęściej pod zlew trafiają też sortowniki na odpady. Miejsca w szafce jest mało, a pojemników na segregację potrzebujesz coraz więcej, dlatego dobrze jest zaplanować dodatkową szafkę na segregację śmieci np. umytego wcześniej szkła czy plastików.
Nowy trend to dwie zmywarki. Możesz dzięki nim stosować rotacyjny obieg naczyń. Co to znaczy? Gdy w jednej zmywarce stoją czyste, już umyte naczynia, druga jest pusta i czeka na brudne naczynia. Nie rozładowujesz zmywarki za każdym razem, kiedy chcesz włączyć kolejny cykl zmywania. Jedna zmywarka zawsze jest gotowa do użycia.
Strefa przygotowania (blatu roboczego)
W idealnej sytuacji blat roboczy znajduje się między zlewem a strefą gotowania. W ten sposób zachowujesz krótkie odległości pomiędzy zlewem, płytą do gotowania i pojemnikami na śmieci (pod zlewem). W optymalnie rozplanowanej kuchni warto przeznaczyć na niego min. 80-90 cm. Tyle miejsca gwarantuje Ci swobodne codzienne gotowanie. Blisko blatu roboczego, a najlepiej zaraz pod nim powinny znaleźć się także noże, deski do krojenia i przyprawy. Wygoda użytkowania gwarantowana.
Strefa gotowania i pieczenia
Jeśli to możliwe przybory do gotowania i pieczenia takie, jak patelnie, garnki, sztućce robocze lub blachy do pieczenia przechowuj bezpośrednio pod płytą kuchenną i w pobliżu piekarnika. Najlepszym sposobem na ich przechowywanie są głębokie szuflady, w których po otwarciu wszystko widać jak na dłoni. Miejsce na garnki blisko piekarnika i kuchenki sprawi, że wszystko znajdziesz tam, gdzie będzie Ci najbardziej potrzebne.
Zestawienie stref z listą rzeczy, które powinny mieć swoje miejsce w każdej z nich.
Trójkąt roboczy – na czym polega złota zasada projektowania kuchni?
Ok, przejdźmy do zasady trójkąta roboczego. Na czym polega ten trójkąt? 3 najważniejsze urządzenie kuchenne, czyli zlew, lodówka oraz kuchenka powinny tworzyć trójkąt (znajdować się w wierzchołkach trójkąta) narysowany w odniesieniu do rzutu pomieszczenia.
Optymalne odstępy między nimi to:
- Lodówka i zlewozmywak: 120-210 cm
- Zlewozmywak i kuchenka: 120-210 cm (min. 80-90 cm w małych kuchniach)
- Lodówka i kuchenka: 120-270 cm
UWAGA! Łączna długość ramion trójkąta nie powinna przekraczać 7 m.
Skąd wziął się akurat taki układ? Z analizy codziennych czynności w kuchni. Najpierw przynosisz zakupy do domu i rozkładasz je na blacie. Potem wkładasz do lodówki lub zamrażarki. Następnie, kiedy przygotowujesz posiłek, wyciągasz produkty z lodówki i wkładasz je do zlewu (na przykład warzywa, które myjesz przed gotowaniem). Stąd trafiają na deskę do krojenia albo bezpośrednio do garnka.
Jak widzisz, ustawienie lodówki, zlewozmywaka i kuchenki w układzie trójkąta ogromnie ułatwia gotowanie. Dzięki takiemu układowi nie tylko nie musisz przemierzać zbyt dużych odległości w kuchni, ale również łatwiej zachowasz wygodną ciągłość pracy.
Krok 4. Sprawdź, na co Cię stać
Wiesz już, jak powinna funkcjonować Twoja idealna kuchnia, zastanów się teraz jakim budżetem dysponujesz, bo to od niego wiele zależy. Pamiętaj, że same meble kuchenne (materiały, z jakich ma być zbudowana kuchnia + wykonanie), to już około 40-50% ceny twojej kuchni. Przewodnik o tym, jak szacować koszty zabudowy kuchennej wraz z przykładami znajdziesz w osobnym artykule (już wkrótce).
Na cały koszt złożą się również systemy szuflad (ok. 200-300 zł) i rozwiązań do wnętrza szafek (ok. 50-300 zł). Jeśli Twój budżet jest ograniczony, najlepszym wyjściem będzie skupienie się na prostym układzie, który w praktyce wychodzi taniej — oszczędzasz około 2 500 zł na systemie do szafki narożnej.
Wyspy i półwyspy są równie kosztowne, z prozaicznego powodu — za sam materiał wykończeniowy zapłacisz 3 razy więcej niż za tradycyjną szafkę przy ścianie. Dlatego, jeśli szukasz dużych oszczędności, lepiej z nich zrezygnuj. Dużo zapłacisz też za wysokie zabudowy z systemami wysuwanych półek i szuflad, tak zwane cargo (ceny od 2 000 do 5 500 zł)
Poniżej przygotowałam zestawienie najbardziej popularnych systemów do szafek kuchennych, które znajdziesz tutaj, wraz z podanymi dokładnymi cenami. Polecam też ich profil na Instagramie, gdzie znajdziesz przegląd najróżniejszych kuchennych rozwiązań w przyjemnej formie: https://www.instagram.com/przyjazna_kuchnia/
Krok 5. Znajdź swoją inspirację
Co dalej? Czas na określenie Twoich wymagań użytkowych i estetycznych. O materiałach idealnych do kuchni przeczytasz w kolejnym artykule, teraz skupię się na szukaniu kuchennych inspiracji i związanymi z tym pułapkami. Masz już za sobą krok 4 — określiłaś budżet i przeanalizowałaś swoje możliwości finansowe. Teraz przeglądanie inspiracji powinno być dla Ciebie zdecydowanie łatwiejsze.
Nie szukaj gotowych kuchennych setów, z których skopiujesz kuchnię 1:1. Uważaj na pułapki facebookowych grup, w których użytkownicy pokazują swoje gotowe kuchnie i dzielą się swoimi radami. Dlaczego uważam takie inspiracje za pułapkę? Nie wszystkie rady i inspiracje sprawdzą się w układzie, jaki Ty masz do dyspozycji — zwyczajnie nie wykorzystasz w 100% potencjału swojego pomieszczenia. Pamiętaj, że każda wygodna przestrzeń powinna być dopasowana do Twojego stylu życia, a materiały powinny być dobrane z pełną świadomością ich zalet i wad. Dzięki temu będziesz swobodnie korzystać ze swojej wymarzonej kuchni, nie martwiąc się o nic.
Mam świadomość, że wiele osób na co dzień niezwiązanych z projektowaniem wnętrz nie potrafi opisać czy przedstawić pomysłu na projekt idealnej kuchni z głowy. To normalne. Dlatego tak wielu ludzi szuka inspiracji. Ale pamiętaj! Rób to z głową i zawsze myśl o własnym wyczuciu stylu. Łatwo zgubić się w ogromie inspiracji, jakich dostarczają nam serwisy społecznościowe, w tym Pinterest, Instagram oraz Facebook. Dlatego korzystaj z inspiracji świadomie. Więcej o inspirowaniu się możesz przeczytać w artykułach z cyklu o inspiracjach przygotowaniach do remontu:
- Jak się inspirować i nie zwariować? Część I: Instagram i Pinterest. Raj czy udręka?
- Jak się inspirować i nie zwariować? Część II: 5 rad doskonałych
- Jak się inspirować i nie zwariować? Część III: Pułapki i niebezpieczeństwa
Działaj, ale mierz siły na zamiary
Wiesz już, jaką masz do dyspozycji przestrzeń, co Ci się podoba oraz jakim budżetem dysponujesz — czas zacząć planować kuchnię. Zdaję sobie sprawę, że dla osób bez doświadczenia kuchnia jest miejscem trudnym do zaprojektowania i aranżacji.
Na szczęście zawsze masz dwie opcje — możesz oddać swoją kuchnię marzeń w ręce osób z doświadczeniem lub próbować samodzielnie rozplanować zabudowę. W kuchniach planowanych przez osoby bez odpowiedniego doświadczenia często po czasie okazuje się, że coś można było zrobić lepiej lub inaczej. Nie bez powodu moi klienci, którzy samodzielnie urządzali swój dom czy mieszkanie, mówią, że dopiero ich 3 podejście okazało się tym idealnie szytym na miarę. Błędy i poprawki są nie tylko kosztowne, ale również wpływają na ergonomię i komfort przygotowywania posiłków. Ty masz już wiedzę z tego artykułu, więc powinno być Ci odrobinę łatwiej zweryfikować czy projektowana kuchnia, na pewno spełni Twoje oczekiwania. Niezależnie od tego, czy współpracujesz z architektem, czy działasz w pojedynkę.
